قانون مبارزه علیه ارتشا و فساد اداری در افغانستان

 

 

قانون مبارزه علیه ارتشا و فساد اداری در افغانستان 

 

 

 

قانون مبارزه علیه

ارتشاْ و فساد ادارى  

در افغانستان

فصل اول
احکام عمومى

ماده اول:

این قانون در روشنى احکام مادهْ پنجاهم و جزء سوم مادهْ هفتاد و پنجم قانون اساسى به منظور تنظیم امور مربوط به مبارزه علیه ارتشاْ و فساد در تمام ادارات دولتى، تصدیها و مؤسسات مختلط، خصوصى و غیر دولتى ایکه  طرف قرارداد یا معامله با ادارات دولتى باشد، وضع گردیده است.

ادارهْ مسؤل:      مادهْ دوم:

(۱) مرجع اساسى بازرسى و تنظیم امور مربوط به مبارزه علیه جرایم ارتشاْ و فساد ادارى، ادارهْ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى بوده که بصورت مستقل تحت نظر رئیس جمهور فعالیت مینماید.

(۲) ادارهْ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى در اجرااْت خویش احکام این قانون و سائر اسناد تقنینى نافذ را ملاک عمل قرار میدهد. 

اصطلاحات:

مادهْ سوم:   اصطلاحات آتى در این قانون مفاهیم ذیل را افاده مینماید:

۱- اداره: عبارت است از تمام ادارات دولتى اعم از قضاْ، څارنوالى، قواى مسلح، پولیس، امنیت ملى، تصدیها و مؤسسات مختلط خصوصى و غیر دولتى که به نحوى از انحاْ در معامله با دولت قرار میگیرند.

۲- رشوت: عبارت از مفاهیم مندرج مواد (۲۵۴ الى ۲۶۷) قانون جزاء میباشد.

۳- فساد ادارى: عمل خلاف قانون است که توسط کارکنان دولتى و سایر مؤظفین خدمات عامه به مقصد حصول اهداف و منافع شخصى و یا گروهى به اشکال ذیل صورت میگیرد:

- اختلاس و غدر.

- سرقت اسناد.

- اتلاف اوراق و اسناد رسمى.

- تجاوز از حدود صلاحیت قانونى.

- استفاده از امکانات دولتى و اوقات رسمى در امور شخصى.

- امتناع و استنکاف از وظیفه بدون عذر قانونى.

- کتمان حقیقت.

- جعل و تزویر اسناد.

- وانمود ساختن صلاحیت اجراْ و یا امتناع از اموریکه وظیفهْ مؤظف خدمات عامه نباشد.

- تجاوز از حدود صلاحیت قانونى.

- اخذ هر نوع تحفه به منظور اجراى کار در امور مربوط.

- تعلل بى مورد در اجرااْت وظیفهْ محوله.

- رویهْ سؤ مؤظفین خدمات عامه در برابر افراد.

- تطمیع، سفارش، التماس غیر قانونى و واسطه شدن.

- دخیل ساختن ملاحظات قومى، منطقوى، مذهبى و لسانى، حزبى، جنسى و شخصى در انتخاب و استخدام.

۴- مؤظفین خدمات عامه: عبارت از مفهوم مندرج مادهْ (۱۲) قانون جزاْ میباشد.

۵- بازرسى: عبارت است از بررسى ایکه از اجرااْت وزارت ها و ادارات مندرج جزء (۱) این ماده توسط مؤظفین ادارۀ مبارزه علیه ارتشآْ و فساد ادارى بر مبناى اطلاعات حاصله و آثار و علایم جرایم مندرج این قانون صورت میگیرد.

اهداف:     ماده چهارم:

اهداف این قانون عبارت اند از:

۱- تشخیص علل و انگیزه هاى فساد در ادارات و اتخاذ تدابیر لازم و مؤثر جهت از بردن آن.

۲- ارتقاْ شفافیت در اجرااْت ادارات و نهاد هاى طرف معامله و قرارداد با دولت.

۳- بازرسى فعالیت هاى مالى و اقتصادى مشکوک ادارات به نحوى که منجر به تقویت و انکشاف اقتصاد ملى، رشد اجتماعى و حصول اطمینان از صحت حساب دهى دقیق  دارایى هاى عامه گردد.

۴- تحلیل و ارزیابى فعالیت هاى مالى و اقتصادى و مؤثریت کارى ادارات مرکزى و ولایتى که در آن اشتباه رشوت و فساد ادارى موجود باشد.

۵- مبارزه دوامدار علیه جرم رشوت و انواع فساد ادارى در ادرات مندرج جزء (۱) مادهْ سوم این قانون.

۶- سعى مستمر براى ایجاد ادارۀ سالم، کارآمد و مسؤول در برابر مردم در حدود صلاحیت.

۷- بازرسى از چگونگى حراست و مراقبت از اموال و سایر دارایى هاى عامه مطابق احکام قانون.

۸- جلب همکارى و کمک سایر ادارات دولتى به منظور از بین بردن فساد ادارى.

۹- شناسایى افراد و ادارات قانون شکن و معرفى آنها غرض تعقیب عدلى.

 فصل دوم   -  وظائف و صلاحیت ها

مادۀ پنجم:

ادارهْ مبارزه علیه ارتشاء و فساد ادارى داراى وظائف ذیل میباشد:

۱- طرح پالیسى دولت در امر مبارزه علیه ارتشاْ و انواع فساد ادارى و تطبیق آن بعد از منظورى مقام ریاست دولت.

۲- ایجاد میکانیزم فعال و مؤثر جهت تطبیق احکام این قانون و نظارت بر اجراى آن.

۳- انجام مطالعات لازم جهت دریافت شیوه هاى مناسب بمقصد ایجاد ادارۀ سالم.

۴- تشخیص علل و اسبابیکه موجب ایجاد فساد در سیستم ادارهْ عامه میگردد.

۵- ارائۀ مشوره در مورد شیوه هاى استفاده معقول از امکانات مادى تخنیکى در امر جلوگیرى از فساد ادارى.

۶- بازرسى از امور مربوط به ارتشاْ و فساد در ادارات.

۷- ارائۀ گزارش منظم در مورد اجرااْت و دست آورد هاى اداره به مقام ریاست دولت.

۸- نشر راپور مفصل فعالیت هاى سالانۀ اداره جهت آگاهى عامه.

۹- ایجاد مرکز معلوماتى براى ثبت دارایى هاى مؤظفین خدمات عامه.

۱۰- تدویر کورس ها، سیمینار ها، ورکشاپ ها و کنفرانس ها غرض ارتقاء مؤثریت و ظرفیت کارى مربوط  در مرکز و ولایات.

۱۱- برقرارى و توسعه مناسبات و تواْمیت ها با ادارات مماثل دول متحابه و مؤسسات بین المللى.

۱۲- پیشنهاد اتخاذ تدابیر لازم غرض ارتقاى مؤثریت کارى و شفافیت فعالیت هاى مالى و اقتصادى ادارات مرکزى و ولایتى.

۱۳- سائر وظائفى که از جانب رئیس جمهور به عهده آن گذاشته مى شود.

 صلاحیت ها:     ماده ششم:

اداره مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى داراى صلاحیت هاى ذیل میباشد.

۱- اتخاذ تصامیم عاجل جهت معر فى مظنونین جرایم ارتشاْ و فساد ادارى مندرج این قانون غرض تعقیب عدلى.

۲- تعقیب و حصول اطمینان از چگونگى تطبیق تصامیم مندرج جزء (۱) این ماده.

۳- حصول اطمینان از تطبیق و رعایت قوانینٌ، فرامین و سائر اسناد تقنینى در عرصهْ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى.

۴- صدور هدایات در مورد متوقف ساختن اجرااْت اداراتیکه عدم شفافیت و مؤثریت آنها حین بازرسى تثبیت میگردد.

۵- در صورت لزوم ارزیابى مجدد اسناد بررسى شده.

۶- مطالبه اسناد مورد ضرورت از ادارات.

۷- دعوت مسؤولین ادارات داخلى و اهل خبره جهت توضیح و ارائه مشوره در مورد موضوعات تحت بررسى.

۸- جلب همکارى مسؤولین ادارات غرض رسیدگى به شکایات ناشى از فساد ادارى.

۹- حصول اطمینان از صحت حساب گیرى و حراست دارایى هاى عامه در ادارات تحت کار.

۱۰- بازرسى عینى از جریان فعالیت هاى مالى و اقتصادى ادارات و چگونگى تحقق مفاد قرارداد هاى عقد شدۀ ادارات با مؤسسات، شرکت ها و اشخاص انفرادى تدارک کنندۀ خدمات در صورت مظنون بودن مؤظفین آنها به ارتکاب جرایم مندرج این قانون.

                                        فصل سوم      -  احکام متفرقه

 تشکیل:     مادهْ هفتم:

ادارهْ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى داراى تشکیلات مرکزى و حوزوه وى میباشد که از طرف رئیس آن پیشنهاد و مطابق احکام قانون منظور میگردد.

رسیدگى به قضایاى ادارات محلى:      ماده هشتم:

قضایاى ارتشاْ و فساد ادارى در ولایات و ولسوالى هاى مربوط آنها توسط مرکز حوزوى ادارۀ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى که در ساحه آن قرار دارند، بازرسى میگردد.

همکارى ادارات:            مادۀ نهم:

ادارات مکلف اند در تحقق اهداف مندرج این قانون با ادارۀ مبارزه علیه ارتشاء و فساد ادارى در موارد ذیل همکارى نمایند:

۱- فراهم آورى تسهیلات لازم براى مؤظفین ادارۀ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى حین بازرسى موضوعات مورد نظر.

۲- ارائه معلومات و توضیحات لازم به مؤظفین ادارهْ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى عندالمطالبه.

۳- توظیف کارکنان متخصص و مسلکى جهت همکارى با مؤظفین ادارۀ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى حین بازرسى.

۴- ارائه گزارش در مورد تحقق نتایج بازرسى هاى قبلى و تطبیق هدایات و احکام مقامات ذیصلاح در میعادیکه از طرف ادارۀ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى معین میشود.

تصویب لوایح:       مادهْ دهم:

هیئت رهبرى ادارۀ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادراى به منظور تطبیق بهتر احکام این قانون و تنظیم وظایف شعبات مربوط لوایح را وضع و تصویب مى نماید.

محرمیت اجرااْت:       مادهْ یازدهم:

مؤظفین ادارۀ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى مکلف اند از افشاْ اسناد و اسرار اداره خوددارى ورزند، در غیر آن تحت تعقیب عدلى قرار مى گیرد.

احکام جزایى قابل تطبیق:       مادۀ دوازدهم:

(۱) مرتکبین جرائم مندرج در این قانون به شمول کارکنان ادارۀ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى مطابق احکام قانون جزاْ و سایر قوانین نافذه مجازات مى گردند.

(۲) در صورتیکه براى یکى از تخلفات مندرج این قانون، در قانون جزاْ و سائر قوانین مجازات پیشبینى نگردیده باشد، محکمه صلاحیت دارد مرتکب را با نظرداشت حالات ارتکاب جرم تعزیر نماید.

وظایف مراجع عدلى:       مادۀ سیزدهم:

مراجع تعقیب عدلى و قضایى و سایر ادارات ذیربط از اجرااْت مربوط در مورد جرایم مندرج این قانون در موعد معینه به ادارۀ مبارزه علیه ارتشاْ و فساد ادارى اطلاع میدهند.

عدم تداخل در وظایف:     مادۀ چهاردهم:

احکام این قانون وظایف و صلاحیت هاى مندرج در اسناد تقنینى نافذۀ سائر ادارت دولتى را اخلال نمى نماید.

مادۀ پانزدهم:

این قانون از تاریخ توشیح نافذ و در جریدۀ رسمى نشر گردد.

 

 

فرمان

 رئیس دولت انتقالى اسلامى افغانستان در مورد انفاذ قانون مبارزه با ارتشاء و فساد ادارى

شماره: (۷۷)     تاریخ: ۷، ۷، ۱۳۸۳

مادهْ اول :

قانون مبارزه با ارتشاْ و فساد ادارى را که به اساس مصوبهْ شماره (۳۰) مؤرخ ۶،۷، ۱۳۸۳ از طرف مجلس عالى وزراء به داخل (۳) فصل و (۱۵) ماده تصویب گردیده، توشیح میدارم.

مادهء دوم:

این فرمان از تاریخ توشیح نافذ و در جریدهْ رسمى نشر گردد.

 

 

 

حامد کرزى