سفر در جاده‌های مرگ؛ راه‌های ناهموار و ناامن غزنی

سید حبیب‌الله موسوی، ۱۴ سال در استرالیا مهاجر بود. سال ۲۰۱۲ برای دیدار خانواده خود به افغانستان آمده بود. به گفته نزدیکانش همراه با زنش از ولسوالی جاغوری در ولایت غزنی، عازم کابل بود که در منطقه‌ای موسوم به لَرگه افراد گروه طالبان او را از خودرو پاین کشیده و با خود بردند، برای رهایی او گریه و زاری زنش هم کارساز نشد.

سید حبیب نه جزء مقامات ارشد دولتی افغان بود و نه حتی در نهادهای غیر دولتی کار می‌کرد. وقتی مردم محل با افراد گروه طالبان برای رهایی او در تماس شدند به مردم گفته شد که او شهروند استرالیا است، به مسحیت گرویده.

سه روز بعد مردم جسد این مرد ۵۵ ساله را که در جاده عمومی رها شده بود، یافتند. سه گلوله به قلب و یک گلوله به سر او شلیک شده بود.

در یک حادثه دیگر، چند روز قبل اعضای یک خانواده‌ در این مسیر کشته شدند. این خانواده جنازه فرزندشان را که در یکی از بیمارستان‌های کابل جان داده بود، به زادگاه شان منتقل می‌کردند که خودرو حامل آنها با مین کارگذاری که از راه دور کنترل می‌شد برخورد کرد و ۹ نفر کشته شدند.

'مسیر مرگ'

اینها تنها نمونه هایی از حوادثی مکرری است که در این مسیر اتفاق می‌افتد. اکنون مسیرهایی که از مرکز ولایت غزنی در ۱۲۰ کیلومتری کابل به شماری از ولسوالی‌های غزنی منتهی می‌شود به مسیر مرگ مسمی شده است.

ظفرشریف، ولسوال جاغوری می‌گوید که در یکسال گذشته حدود ۱۳ نفر در این مسیر توسط گروه ‌افراد مسلح کشته شده‌اند.

به گفته او هر دو مسیری که ولسوالی های ناهور، مالستان جاغوری و اجرستان را به جاده عمومی کابل- قندهار وصل می‌کنند، از دو ولسوالی نا امن گیلان و قره‌باغ می‌گذرد که در هر دو مسیر به شدت نا امن است.

عامل نا امنی چیست؟

اکنون از شهر غزنی تا مرکز ولسوالی قره‌باغ ولایت غزنی جاده اسفالت شده است. از شهر قره باغ تا ولسوالی جاغوری فقط ۲۸ کیلومتر فاصله دارد که هنوز خاکی و نا امن است.

به گفته مقامات امنیتی گروه طالبان و افراد مسلح غیر مسئول دراین فاصله و مسیر ولسوالی گیلان- جاغوری مسلط هستند و حتی افراد گروه طالبان در خیلی از مسیرها پایگاه نظامی دارند.

به گفته مردم محل در بعضی از موارد افراد گروه طالبان از خودروهایی که از محل عبور می‌کنند پول می گیرند.

کسانیکه از این مسیر تردد کرده می‌گویند که در مناطق نا امن هیج پاسگاه پلیس نیست.

'جاده‌ای که هرگز اسفالت نشد'

قرار بود این جاده سالها قبل اسفالت شود و نیروهای بین المللی مستقر در ولایت غزنی مسئولیت تامین بودجه آنرا به دوش گرفته بودند؛ اما اکنون این نیروها از ولایت غزنی رفته اند. جاده هنوز خاکی است و به محلی برای فعالیت نیروهای مسلح مخالف دولت افغانستان بدل شده است.

مقام‌های محلی می‌گویند که اسفالت این جاده نیز می‌تواند در روند تامین امنیت و بهبود وضعیت اقتصادی دو ولسوالی جاغوری و مالستان کمک کند. اما تاکنون فقط مطالعه طرح این جاده تمام شده و بس.

'حضور گروه مسلح'

مالستان، جاغوری ناهور و جیغتو مناطقی است که طالبان در آن حضور ندارند اما جاده های منتهی به آن نا امن است، در حالی که ولسوالی‌های دیگر غزنی شاهد حضور بیشتر گروه‌های شورشی است.

اهالی مناطقی که راه‌های شان نا امن است خود با گروه طالبان در تماس شده و با آنها به توافق رسیده که گروه طالبان با افراد ساکن این مناطق کاری نداشته باشند، اما مشخص نیست چنین توافقی چگونه به دست آمده است.

مقامات مشکل را می دانند

ظرف شریف ولسوال جاغوری می‌گوید مشکل نا امنی راه‌ها بارها با والی و فرمانده پلیس غزنی مطرح شده اما اقدامی برای حل این مشکل صورت نگرفته است. محمدعلی احمدی، معاون والی ولایت غزنی می‌پذیرد که از مشکل نا امنی در این مسیرها کاملا آگاه است اما به گفته او نیروی کافی برای تامین امنیت این راه ها وجود ندارد.

به گفته آقای احمدی، ولسوالی جاغوری براساس تشکیلات پلیس غزنی باید ۳۰۰ سرباز داشته باشد اما عملا ۷۰ سرباز در این ولسوالی مستقر است و در ولسوالی مالستان نیز از ۲۰۰ سرباز که تنها ۳۰ سرباز مشغول اجرای وظیفه هستند.

به گفته او سایر سربازان پلیس سهم این دو ولسوالی به ولایت‌های نا امن "خدمتی" هستند و ۷۰ نفر از آنان به عنوان محافظان والی ولایت غزنی گماشته شده اند.

سیستم خدمتی به گونه‌ای است که حقوق سربازان پلیس را از ولسوالیهای امن به ولسوالی نا امن انتقال می‌دهند و سرباز گیری نیز از ولسولی‌های نا امن انجام می‌شود که به گفته اقای احمدی این روند چندان شفاف هم نیست.

مشکل کجاست؟

شاه‌گل رضایی نماینده غزنی در مجلس نمایندگان می‌گوید که او و دیگر نمایندگان ولایت غزنی تمام درهای مقامات ارشد امنیتی، مانند ریاست امنیت ملی، وزارت دفاع و وزارت داخله/کشور را کوبیده است.

به گفته او این موضوع به شورای امنیت ملی افغانستان گزارش شده و حتی با شخص رئیس جمهور در میان گذاشته شده ولی تاکنون اقدام عملی در این زمینه صورت نگرفته است. انتخابات و ضعف در ساختارهای دولتی به نظر خانم رضایی عامل مهم در عدم تامین امنیت این مسیر بوده است.

معاول والی غزنی نیز می‌گوید قرار بود پلیس پاسگاه‌هایی را در مسیرهای نا امن ایجاد کند به دلیل مشکلات فنی و نبود امکانات تاکنون موفق به اینکار نشده اند.

اما شاه گل رضایی، نماینده ولایت غزنی در مجلس می‌گوید که ایجاد پاسگاه پلیس مشکلی را حل نمی‌کند.

به گفته او در حال حاضر یک پاسگاه در این مسیر وجود دارد و از وسایطی که از این مسیر می گذرد پول هم می‌گیرند. اما حضور شان کمکی به بهبود اوضاع نکرده است.

 برگرفته شده از سایت فارسی بی بی سی.