صعود به سوی پرتگاه: یاسر ابوشباب.
رهبر باندهای سارقان در رفح
یاسر ابوشباب، که به عنوان رهبر باندهای سارقان در رفح شناخته میشود، به سرعت از صحنه سیاسی فلسطین محو خواهد شد، همان‌گونه که به سرعت ظهور کرد. ابهام، سرنوشت او را در بر گرفته است و گزارش‌ها حاکی از آن است که او در حال آماده‌سازی خود برای بدترین سناریو با اجرایی شدن توافق آتش‌بس در نوار غزه است.
سخنگوی سابق ارتش اسرائیل به‌طور رسمی اعلام کرد که «شبه‌نظامیانی که با ارتش اسرائیل در غزه همکاری کرده‌اند، اجازه ورود به اسرائیل را نخواهند داشت و باید با سرنوشت خود روبرو شوند. ارتش هیچ‌کس را مجبور به مبارزه با جنبش حماس نکرده و آنها باید عواقب تصمیمات خود را تحمل کنند.»
تمسخر و شماتت اسرائیلی‌ها
نهادهای رسمی و رسانه‌های اسرائیلی نیز به تمسخر این وضعیت پرداخته‌اند. وب‌سایت عبری «حدشوت یسرائیل» با طعنه نوشت: «اکنون که جنگ پایان یافته، حماس می‌تواند آزادانه در غزه فعالیت کند. برای یاسر ابوشباب و دیگر گروه‌هایی که با اسرائیل همکاری کرده‌اند، آرزوی موفقیت داریم!»
بر اساس اطلاعات منتشرشده از بندهای توافق آتش‌بس و تبادل اسرا، جنبش مقاومت اسلامی (حماس) فرصتی برای بازسازی قدرت و سازمان‌دهی مجدد خود پس از دو سال عملیات نظامی فشرده اسرائیل خواهد داشت. این به معنای بازگشت نسبی حماس به مدیریت امور غزه است.
سپر انسانی برای حفاظت از سربازان اشغالگر
با توجه به تحولات سریع در غزه و منطقه، گذشته و تاریخچه یاسر ابوشباب دیگر اهمیت چندانی ندارد. او اکنون با سرنوشتی نامعلوم روبروست، پس از آنکه نقش مشابهی با سعد حداد و آنتوان لحد در جنوب لبنان ایفا کرد، طبق تحلیل‌های رسانه‌ای متعدد.
شین‌بت (سازمان امنیت داخلی اسرائیل) معتقد بود که ابوشباب وظیفه حفاظت از سربازان و کاهش تلفات انسانی ارتش اشغالگر را بر عهده داشته است. او که به «پابلو اسکوبار غزه» ملقب شده، به همراه باندهایش به عنوان سپر انسانی و جایگزین سربازان عمل می‌کردند.
این باندها عمدتاً وظیفه سرقت کامیون‌های کمک‌رسانی، اختلال در توزیع آنها، تیراندازی به غیرنظامیان برای ایجاد هرج‌ومرج و تضعیف زندگی مدنی در غزه را بر عهده داشتند. هدف این اقدامات، تخریب سیستماتیک شرایط زندگی غیرنظامیان و تبدیل غزه به منطقه‌ای غیرقابل سکونت بود.
پروژه‌ای طراحی‌شده توسط شین‌بت
یاسر ابوشباب، رهبر به‌اصطلاح «نیروهای مردمی» مورد حمایت اشغالگران در غزه، به روابط خود با تشکیلات خودگردان فلسطین اعتراف کرده و گفته است که آنها در بررسی امنیتی افرادی که وارد مناطق تحت کنترل او در شرق رفح می‌شوند، شریک هستند. با این حال، تشکیلات خودگردان این ادعاها را تأیید نکرده است.
ابوشباب در مصاحبه‌ای با دورون کادوش، گزارشگر نظامی رادیو «گالاتس» اسرائیل، تأیید کرد که این بررسی‌ها از طریق دستگاه اطلاعاتی فلسطین در رام‌الله انجام میشود که برای جلوگیری از ورود «عناصر تروریستی» و تضعیف پروژه «آزادسازی غزه از حماس» همکاری می‌کند.
کانال اسرائیلی «i24NEWS» نیز گزارش داد که یک کشور عربی ناشناس بر آموزش این باند نظارت دارد و محمود الهباش، مشاور رئیس تشکیلات خودگردان، محمود عباس، کانال‌های ارتباطی مستقیمی با ابوشباب مدیریت می‌کند. یک منبع سیاسی ارشد در رام‌الله نیز تأیید کرد که «همه چیز با هماهنگی محمود عباس انجام میشود.»
شین‌بت پروژه حمایت از باندهای مسلح در غزه را طراحی کرد تا به عنوان نیرویی جایگزین در برابر گروه‌های مقاومت عمل کنند. این طرح با تأیید بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، یسرائیل کاتس، وزیر جنگ، و ایال زامیر، رئیس ستاد کل ارتش، اجرا شد.
نقش کارکردی
تسلیح این گروه‌ها به‌طور مخفیانه توسط شین‌بت انجام شد و شامل انتقال صدها اسلحه سبک مانند تپانچه و کلاشنیکف بود که عمدتاً از غزه توسط ارتش اسرائیل مصادره شده بودند.
مقامات اسرائیلی اذعان دارند که این باندها در قاچاق مواد مخدر، اخاذی و سرقت کامیون‌های کمک‌رسانی فعالیت دارند و هیچ ارتباطی با مبارزه ملی فلسطین ندارند. آنها فاقد هرگونه صلاحیت برای اداره شهر رفح پس از جنگ هستند.
رسانه‌های اسرائیلی این گروه‌ها را صرفاً ابزاری در خدمت اشغالگران توصیف می‌کنند که پس از پایان جنگ، ارتش اسرائیل حتی یک سرباز را برای حفاظت از آنها قربانی نخواهد کرد، مشابه آنچه با ارتش جنوب لبنان رخ داد.
تسلیحات از ارتش اسرائیل
علاوه بر گروه ابوشباب، مقامات اشغالگر وجود حداقل سه گروه دیگر را تأیید کرده‌اند که با سلاح و بودجه تأمین شده و برای «پر کردن خلأ امنیتی و سیاسی» و تعقیب نیروهای مسلح وابسته به حماس و جهاد اسلامی هدایت می‌شوند، اما به‌گونه‌ای که اثری از دخالت مستقیم ارتش اسرائیل باقی نماند.
این شبه‌نظامیان سلاح‌های رسمی اسرائیلی دریافت نمی‌کنند، بلکه از تسلیحاتی استفاده می‌کنند که ارتش از مخازن گروه‌های مقاومت در غزه یا از حزب‌الله در جنوب لبنان ضبط کرده است تا به نظر برسد این سلاح‌ها «غنایم جنگی» هستند.
اعضای این گروه‌ها حقوق ماهانه و مجوز حمل سلاح از ارتش اسرائیل دریافت می‌کنند و به نوعی مزدوران محلی هستند که تحت پوشش فلسطینی در خدمت اهداف اشغالگران فعالیت می‌کنند.
طبق گزارش‌های اسرائیلی، وظایف این گروه‌ها شامل جمع‌آوری اطلاعات، نظارت بر مناطق خالی از نیروهای حماس و جهاد اسلامی، و حفظ امنیت در مناطق پرجمعیت غیرنظامیان آواره در جنوب غزه است.
این گروه‌ها به‌طور علنی در حضور نیروهای اسرائیلی در غزه آموزش می‌بینند و در نزدیکی یگان‌های نظامی با گروه‌های کوچک ۵ تا ۱۰ نفره آزادانه حرکت می‌کنند. ارتش اسرائیل اخیراً مکان‌های استقرار این شبه‌نظامیان را در سیستم فرماندهی و کنترل خود ثبت کرده، مشابه آنچه برای نیروهای خود انجام می‌دهد.
باند الأسطل در قیزان النجار
اخیراً حسام الأسطل، عضو سابق نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان، گروه مسلحی را در منطقه قیزان النجار، جنوب شرق خان‌یونس، که کاملاً تخلیه شده، تشکیل داده است.
الأسطل از ساکنان دعوت کرد تا به مناطق تحت کنترل او نقل مکان کنند و وعده تأمین غذا، آب و سرپناه داد. او به روزنامه «تایمز آو اسرائیل» گفت که گروهش پذیرای هر کسی است که با حماس دشمنی دارد و منابع کافی برای همه دارد. او قصد دارد حدود ۴۰۰ فلسطینی را پس از بررسی امنیتی هویت آنها بپذیرد.
الأسطل ادعا کرد که مسئول این منطقه است، همانطور که یاسر ابوشباب مسئول شرق رفح و بخش‌هایی از شرق خان‌یونس است. او تأیید کرد که با ابوشباب در ارتباط است، اما به‌صورت مستقل عمل می‌کند.
او همچنین از هماهنگی با اشغالگران سخن گفت و ادعا کرد که به‌زودی برای تأمین برق و آب به اسرائیل وابسته خواهد شد. او مدعی دریافت حمایت از ایالات متحده، اروپا و کشورهای عربی ناشناس شد.
الأسطل پیش‌تر توسط دستگاه‌های امنیتی حماس به اتهام همکاری با اشغالگران بازداشت شده بود. او به‌طور غیرمستقیم از طریق یکی از برادرانش که در دستگاه امنیتی حماس فعالیت داشت، به غزه بازگردانده شد و به اتهام مشارکت در ترور فادی البطش، مهندس فلسطینی، در مالزی در سال ۲۰۱۸ محاکمه شد.
در سال ۲۰۲۲، دادگاه نظامی دائم در غزه حکم اعدام او را به اتهام قتل البطش صادر کرد. پس از آغاز جنگ، الأسطل از زندان فرار کرد و پس از ناکامی در فرار به اسرائیل، به گروه یاسر ابوشباب پیوست و سپس گروه خود را با همکاری دیگر متهمان به همکاری با اسرائیل تشکیل داد.
اشغالگران از شبه‌نظامیان ابوشباب دست می‌کشند
روزنامه عبری «اسرائیل امروز» گزارش داد که اختلاف شدیدی بین ارتش اسرائیل و شین‌بت بر سر سرنوشت شبه‌نظامیانی که در طول جنگ غزه تشکیل شده‌اند، وجود دارد. شین‌بت پیشنهاد انتقال این افراد به اردوگاه‌های بسته در منطقه غلاف غزه برای «حفاظت و کنترل امنیتی» را مطرح کرد، اما ارتش این پیشنهاد را به شدت رد کرد و استدلال کرد که «خطر این افراد برای شهرک‌نشینان اسرائیلی بیش از هر تعهدی برای حفاظت از آن‌هاست.»
استخبارات نظامی اسرائیل (آمان) نیز گزارش داد که برخی از این شبه‌نظامیان پس از دریافت وعده عفو از حماس فرار کرده‌اند.
با نزدیک شدن به پایان جنگ، به نظر می‌رسد اشغالگران به‌طور غیررسمی از این ابزارهای محلی دست کشیده‌اند. این الگو نشان‌دهنده سیاست قدیمی اسرائیل در بهره‌برداری موقت از عوامل محلی و سپس کنار گذاشتن آنها به‌عنوان ضایعات جنگ است.
منبع: الجزیره
