مثل و متل!!

فرق متل با مثل در چیست؟ بشنویم ◇• زبان شکلی از حیات است و با ما زندگی می کند و همگام با ما تکامل می یابد. جمع بزرگی از انسان ها با زبان تکامل می یابند و جمع بزرگ دیگری خود تکامل دهندگان زبان هستند. در سده های ششم و هفتم هجری مولوی توانست زبان شعر فارسی و پس از آن زبان گفت و گویی را از بسیاری از پیچیدگی ها آزاد سازد. و نا گفته نماند امروز روز بزرگداشت این اسطوره تکرار نشدنی ادب پارسی است. ضرب المثل چیست ؟ ضرب المثل ، سخن کوتاه و مشهوری است که به قصه ای عبرت آمیز یا گفتاری نکته آموز اشاره می کند و جای توضیح بیشتر را می گیرد .کلمه” مثل ” عربی است و کلمه فارسی آن “ متل ” است . وقتی مثل گفتن صورت بی ادبانه پیدا کند آن را متلک می گویند . در همه زبانهای دنیا ضرب المثل فراوان است . بعضی از مثل ها در همه زبانها به هم شباهت دارند .هر قدر تاریخ تمدن ملتی درازتر باشد بیشتر حادثه در آن پیدا شده و مثل های بیشتری در آن وجود دارد . و در زبان فارسی نیز ده ها هزار ضرب المثل وجود دارد . مثل ها چند نوعند ؟ *.عبارت مثل گاهی کوتاه است و در دو یا سه کلمه خلاصه می شود مانند : فیل و فنجان ؛ که می فهماند دو چیز از جهت کوچکی و بزرگی با هم تناسب ندارند . این مثل در اصل دارای 5 کلمه بوده : آب دادن فیل با فنجان ؛ ولی معمولا با همان دو کلمه به اصل مثل اشاره می کنند . *.عبارت مثل گاهی دراز است مانند : آفتابه و لولهنگ هر دو یک کار را می کنند ولی ارزش آنها وقت گرو گذاشتن معلوم می شود ؛ چون لولهنگ از سفال ساخته شده ارزشش از آفتابه که از مس است کمتر است . *.مثل گاه یک عبارت ساده است و گاه یک خط شعر : شتر در خواب بیند پنبه دانه گهی لپ اپ خورد گه دانه دانه مثل ها از کجا می آیند ؟ *.بعضی از مثلها حاصل پندهای دانایان یا پیشوایان مذهبی یا تجربه های زندگی مردم است . اینگونه مثل ها را حکمت می نامند . *.بعضی گفتار اشخاص نامدار تاریخی یا عادی بوده که در موقع خاصی خیلی بجا و مناسب بوده و از بس به ذوق دیگران خوش آمده مشهور شده است . *.بسیاری از مثل ها نتیجه داستانی است ، خواه حقیقی یا افسانه ای باشد . در حالی که مردم از داستان اصلی آن ممکنست بی خبر باشند و یا ممکنست در هر شهری به صورتی نقل شود . *.بعضی از مثلها از یک قطعه شعر معروف گرفته شده است مانند،: از ماست که بر ماست ؛ که از شعر معروف ناصر خسرو گرفته شده است. مثل های منظوم گاه ساخته و پرداخته شاعر است و گاهی از مثل های ساده گرفته شده و در شعر زیبا و مناسبی جا افتاده و جانشین مثل قدیمتر شده است . مثل چه فایده دارد ؟ *.دانشمندان تاریخ و جامعه شناس در بررسی روحیات و اخلاق گذشتگان از مثل های جاری هر محلی استفاده می شود.