شبکه حقانی در دولت جدید؛

با خوفناک‌ترین شبه نظامیان افغانستان آشنا شوید                    (نگارش از یورونیوز فارسی • ۲۱/۰۸/۲۰۲۱ - ۱۸:۰۲)

برخی از رهبران ارشد طالبان در کابل گرد هم می‌آیند تا درباره تشکیل دولت جدید افغانستان صحبت کنند. نماینده‌ای از شبکه حقانی که خوفناک‌ترین شبه‌نظامیان کشور هستند، در این مذاکرات حاضر خواهد بود. طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، حقانی‌ها مسئول برخی از مرگبارترین حملات در سال‌های اخیر در افغانستان بوده‌اند. گروهی که جان غیرنظامیان، مقامات دولتی و نیروهای خارجی را گرفته‌اند. با وجود شهرت آن‌ها، پیش‌بینی می‌شود این گروه پس از تصرف افغانستان از سوی طالبان بازیگران قدرتمندی در رژیم جدید باشند. حقانی‌ها چه کسانی هستند؟ جلال‌الدین حقانی در سال ۱۹۳۹ میلادی در ولایت پکتیای افغانستان متولد شد. پدر او زمین‌دار ثروتمندی از قوم زدران (خدران) بود. وی تحصیلات دینی خود را در مدرسه علوم اسلامی دارالعلوم حقانیه در پاکستان با مدرک دکترا پایان داد. حقانی لقب اجتهادی «مولوی» را در سال ۱۹۷۰ در پیشاور پاکستان کسب کرد. گروه در سایه حقانی که از سوی جلال‌الدین شکل گرفت، در دهه ۱۹۸۰ به‌عنوان قهرمان جهاد علیه شوروی مطرح شد. در آن زمان جلال‌الدین یک دارایی ارزشمند برای سی‌آی‌ای بود زیرا ایالات متحده و متحدانش مانند پاکستان به مجاهدین اسلحه و پول تحویل می‌دادند. حقانی با این حمایت‌ها و کمک حامیان مالی از جهان اسلام توانست در سال ۱۹۸۰ گروه خود یعنی «شبکه حقانی» را پایه‌گذاری کند. در جریان آن درگیری‌ها و پس از خروج شوروی، جلال‌الدین حقانی روابط نزدیکی را با جهادگران خارجی از جمله اسامه بن لادن تقویت کرد. وی بعدها با طالبان که در سال ۱۹۹۶ افغانستان را تصرف کردند متحد شد و به‌عنوان وزیر در رژیم طالبان حضور داشت تا اینکه نیروهای تحت رهبری آمریکا حکومت طالبان را در سال ۲۰۰۱ ساقط کرد. طالبان مرگ جلال‌الدین حقانی را پس از یک بیماری طولانی مدت در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد و پسرش سراج‌الدین به طور رسمی ریاست این شبکه را بر عهده گرفت. به دلیل قدرت مالی و نظامی آن‌ها و شهرت بی‌رحمی، شبکه حقانی در حالی که در محدوده طالبان باقی مانده است اما همچنان نیمه مستقل تلقی می‌شود. این گروه عمدتا در شرق افغانستان با پایگاه‌هایی که ادعا شده در مرزهای شمال غربی پاکستان قرار دارد، شناخته می‌شود. شبکه حقانی در سال‌های اخیر در رهبری طالبان بیشتر حضور داشته است به طوریرکه سراج‌الدین حقانی در سال ۲۰۱۵ به‌عنوان معاون رهبری طالبان منصوب شد. برادر کوچکترش، انس که پیش از این از سوی دولت قبلی افغانستان زندانی و به اعدام محکوم شده بود از زمان سقوط کابل در هفته گذشته با حامد کرزی، رئیس جمهور اسبق و عبدالله عبدالله، رئیس شورای مصالحه مذاکره کرده است. جلاالدین حقانیآسوشیتدپرس آمریکا: شبکه حقانی عامل کشتار شنبه خونین در کابل است صدور حکم اعدام یازده تن از اعضای شبکه حقانی و طالبان چرا این گروه خوفناک است؟ شبکه حقانی مسئول برخی از مرگبارترین و تکان‌دهنده‌ترین حملات در دو دهه گذشته در افغانستان است. آن‌ها از سوی ایالات متحده آمریکا به‌عنوان گروه تروریستی خارجی معرفی شده‌اند و تحت تحریم‌های سازمان ملل قرار دارند. حقانی‌ها به بمب‌گذاری‌های انتحاری با خودرو و کامیون‌های مملو از مواد منفجره شهرت دارند و توانایی انجام حملات پیچیده با تلفات زیاد را نشان داده‌اند. از جمله اهداف آن‌ها تاسیسات نظامی و سفارتخانه‌ها بوده است. به گفته مرکز ملی ضد تروریسم ایالات متحده آمریکا، نیروهای افغان در اکتبر ۲۰۱۳ یک کامیون متعلق به شبکه حقانی را در شرق افغانستان رهگیری کردند که نزدیک به ۲۸ تن مواد منفجره را حمل می‌کرد. حقانی‌ها متهم به ترور از جمله تلاش برای ترور حامد کرزی در سال ۲۰۰۸ و آدم‌ربایی مقامات و شهروندان غربی به دلیل باج و اجبار به مبادله زندانیان هستند. آن‌ها همچنین مدت‌هاست مشکوک به ارتباط با نهادهای نظامی پاکستان هستند. مایک مولن، دریاسالار آمریکایی در سال ۲۰۱۱ آن‌ها را «بازوی واقعی» اطلاعاتی اسلام آباد توصیف کرد. با این حال پاکستان این ادعا را رد می‌کند. ناظران سازمان ملل در گزارشی در ماه ژوئن گفتند که حقانی‌ها در صفوف جنگی طالبان کمک بزرگی کرده‌اند و آماده‌ترین نیروهای جنگی این گروه هستند. ناظران سازمان ملل همچنین این شبکه را «رابط اصلی» بین طالبان و القاعده توصیف کرده‌اند. نقش آن‌ها در رژیم جدید طالبان چیست؟ با آغاز مذاکرات برای تشکیل دولت جدید در افغانستان، حقانی‌ها به‌عنوان بازیگران جدی پروژه سیاسی طالبان با دست‌کم دو تن از رهبران آن‌ها در کابل ظاهر شده‌اند. انس حقانی و حامد کرزیAP Photo طبق گزارش خبرگزاری فرانسه تحلیلگران می‌گویند که ارتقای رسمی سراج‌الدین حقانی به سمت معاون رهبر طالبان این نقش را تقویت کرده است. و آزادی برادرش انس از زندان در سال ۲۰۱۹ به عنوان اقدامی برای شروع گفت‌گوهای مستقیم آمریکا و طالبان در نظر گرفته شد که در نهایت به خروج نیروهای خارجی از این کشور منجر شد. سراج‌الدین حقانی حتی سال گذشته در نیویورک تایمز مقاله‌ای نوشت و موضع طالبان را درباره مذاکرات ایالات متحده و درگیری در افغانستان بیان کرد. وی با لحن دیپلماتیک اعتبار خشونت‌بار این شبکه را نفی کرد. در حالی انس حقانی با کرزی گفت‌وگو کرده است که عمویش خلیل حقانی در روز جمعه در حال اقامه نماز در کابل دیده شد. سراج‌الدین و خلیل هر دو همچنان تحت تعقیب ایالات متحده هستند و میلیون‌ها دلار برای آن‌ها در نظر گرفته شده است.