ویژگی های تربیتی انسان منتظر

ویژگی های تربیتی انسان منتظر

1. اندیشیدن به آینده

یکی از ویژگیهای انسان منتظر این است که به واقعه ای که در آینده اتفاق خواهد افتاد، ایمان دارد . این موضوع را اگر شما با این رویکرد ملاحظه کنید که اگر در وجود انسان این قابلیت بود که بتواند وقایع آینده را پیش بینی کند، چه می شد . خداوند دو هدیه بزرگ به ما کرامت فرموده است: نخست این که قیامت را وعده داده است و دیگر اینکه ظهور موعود را مطرح کرده است . آینده ای را به نام عصر ظهور پیش بینی کنیم که در آن، شیعیان منتظر دوازدهمین حجت الهی، حضرت مهدی اند . بنابراین یکی از ویژگیهای تربیتی انسان منتظر این است که به آینده ای با وقایع و ویژگیهای خاص می اندیشد .

 

2 . آمادگی

دومین ویژگی انسان منتظر، آمادگی است; یعنی نسل منتظر، کودک و نوجوان و جوان ما باید بداند که در عصر ظهور چه کاره است و دارای چه نقشی است . انسان منتظر باید آمادگی کارگزاری حکومت جهانی را داشته باشد . امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به نیرو و آدمی نیاز دارد که بتواند با پدیده ها و شرایط مواجه شود . این امر که افراد، در دوران غیبت قابلیتها و تخصصهای خودشان را گسترش ندهند، با مفهوم انتظار، تطابق ندارد .

 

3 . امید به آینده جهان

یکی دیگر از ویژگیهای نسل منتظر، امیدواری و نگرش مثبت به آینده جهان است . اگر ما خودمان را در این شرایط ببینیم، تصور کنیم که منتظر دادگستر و عدل گستر جهان هستیم، در راستای این اهداف تلاش خواهیم کرد . ادیانی که موعودگرا نیستند، یک نگرش کاملا منفی و یاس آور نسبت به جهان دارند . اگر امید به آینده نباشد، انسان دچار افسردگی خواهد شد .

 

4 . جهانی شدن

چهارمین ویژگی که برای نسل منتظر می توان در نظر گرفت; این است که انسان از خویشتن و از خودش بیرون بیاید و جهانی شود . اصلا یکی از ویژگیهای انتظار این است که انسانها را از درون خودشان بیرون بیاورد تا از پرداختن به مسائل جزئی زندگی خودشان دوری کنند . خود محوری برای جامعه بسیار خطرناک است . کسی که درخت را از خیابان می کند و در منزل خویش می کارد، اندیشه این آدم در حقیقت، از خودش و خانه خودش فراتر نمی رود . و خود محوری یعنی این که خود را در حد خودش و خانه خودش ببیند . هر چیزی، در خانه او معنا دارد; در درون خانه او ارزش دارد; فراتر از خانه خودش نمی اندیشد; به شهر نمی اندیشد; به کشور نمی اندیشد; انگار فقط همین نسل است و بس .

انتظار، انسان را از خانه خود بیرون می آورد و جهانی می کند. اگر بخواهیم یک نوجوان را تربیت کنیم باید بتوانیم او را با انتظار و مفهوم آن آشنا کنیم . باید به او بفهمانیم که تو برای خودت و در چارچوب خودت زندگی نمی کنی; باید به جهان بیندیشی، به حکومتی که بر جهان حاکم است.

خوشبختانه با عنایت خود امام (ع) در وجود جوانان ، کاملا دیده می شود که مثلا دانشجوی مهندسی اینگونه می اندیشد که من باید پاسخگوی امام زمانم باشم; امامی که حکومت جهانی برقرار خواهد کرد. حال اگر ایشان را درک کردم که به مقصود رسیده ام; در غیر این صورت نیز باز پاسخگوی او هستم و برای تحقق حکومتش تلاش کرده ام . او از عمل و حاصل عمل ما آگاه است.

و از آن طرف، متاسفانه در دستگاهها و ادارات ما برخی از افراد، گویا با همین رئیس که بالای سرشان است مواجهند; مثلا می گویند، آقا تا وقتی در این اداره وضعیت اینگونه است، من مانند شمعک کار می کنم; یعنی شعله ور نمی شوم . این حرف در حقیقت حرف آدمی است که گویی رئیس او همین کسی است که بالای سرش است . نسل منتظر نباید اینگونه باشد . او باید پاسخگوی امام زمانش باشد; یعنی هر کس که منتظر است: کارمند، دانشجو، طلبه، پزشک و . . . باید امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را بالای سرش ببیند، نه رئیس و وزیر و رئیس جمهور و . . . را .

علاوه بر مسئله پیش گفته، مسئله نیاز به ولی و مرشد است . کسی که به او عشق بورزیم و او را از صمیم دل دوست بداریم و به گونه ای عمل کنیم که گویی ذره ذره عمل ما با هدایت او انجام می گیرد .

 

5 . زیستن با یاد او

ما باید این آرزو را داشته باشیم که اگر توفیق زیارت ایشان حاصل شد، چگونه زیستن و چگونه مردن را از او بپرسیم . نسل منتظر باید منتظر لحظه ای باشد که وقتی امامش را می بیند، صراط مستقیم را با تمام اجزای آن از امام بخواهد; منتها این کار احتیاج به آمادگی دارد . «. . . فزت و رب الکعبة . . .»1 جمله ای نبود که علی (ع) در هنگام ضربت خوردن به ذهنشان رسیده باشد; امام سراسر عمرشان با این جمله زیسته بودند و منتظر این لحظه بودند; لحظه رهایی از دنیای تنگ و تاریک به سوی جوار الهی .

ما باید به نسل منتظر بیاموزیم، از امامی که در پس پرده غیبت است چگونه استفاده کند . نوجوانان ما باید لحظه به لحظه از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بهره بگیرند . من در تمامی مراحل درس و زندگی ام هرگاه توکل به خدا کردم و پشت سرش «یا مهدی ادرکنی» 2 گفتم; یعنی از او هم به عنوان ولی و امامم کمک خواستم، راههایی را در مقابلم باز کرد . هر نعمتی که نصیب همه ما و بنده شده، از باب یاری طلبیدن از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است . این را من به نوجوانان و جوانان منتقل می کنم . لحظه ای نباشد که از یاد امامشان غافل باشند . اینها نکاتی است که ما باید کودکان و نوجوانان و کودکان و فرزندانمان یادآوری کنیم که همین الان از امام کمک بخواهند و او کمک می کند و کمکش را در درازمدت خواهند دید، نه این که بگوییم امروز که کمک بخواهند، فردا یاری می بینند .

بنابراین، یکی از ویژگیهای نسل منتظر این است که در همه اعمالش توجه به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف دارد; ازدواج، تحصیل، غذا خوردن و . . . .

اگر بخواهیم نسل امروز را تربیت کنیم، باید هدف های رفتاری و تربیتی ما این ویژگی ها را حتما داشته باشد .

 

پی نوشت:

1 . بحارالانوار، ج 41، ص 2: ... به خدای کعبه رستگار شدم ...

2 . وسائل الشیعه، ج 9، ص 184 .